Na czym polega wazektomia?
Wazektomia to urologiczny zabieg mikrochirurgiczny, polegający na przecięciu nasieniowodów, co powoduje zakłócenie transportu plemników z jąder do prącia. W wielu przypadkach wazektomię przeprowadza się metodą "bez skalpela", polegającą na jednym lub dwóch nakłuciach, bez koniecznego nacięcia.
Skuteczność wazektomii sięga 99,99%. Aby jednak upewnić się, że zabieg przebiegł prawidłowo, zaleca się wykonanie badań kontrolnych nasienia po kilkunastu tygodniach od zabiegu.
Zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym, dlatego uważa się go za praktycznie bezbolesny. Znieczulony nasieniowód zostaje uwidoczniony przez nakłucie/minimalne nacięcie skóry. Następnie zakłada się klipsy tytanowe na nasieniowodzie (w odległości kilku milimetrów od siebie) i przecina przewód nasienny. Meritum operacji jest wycięcie kilku milimetrów nasieniowodu i wykonanie mikrokoagulacji (zamknięcia naczynek) ujść kanałów. Po zakończeniu zabiegu na mosznie widoczna jest minimalnych rozmiarów ranka i delikatne przebarwienie skóry.
Kto może poddać się wazektomii?
Podjęcie decyzji o poddaniu się wazektomii należy gruntownie przemyśleć. Nie powinna być ona podejmowana w sytuacjach stresowych i kryzysowych, takich jak: kłopoty finansowe, choroba, narodziny dziecka i pochopne stwierdzenie, że nie chce się mieć następnego. Przed zabiegiem konieczne jest zrobienie badania morfologii krwi i antygenu HBS.
Jakie mogą być powikłania po wazektomii?
Zabieg jest bezpieczny i powikłania występują stosunkowo rzadko. Szacuje się, że dotyczyć mogą maksymalnie kilku procent pacjentów. Można podzielić je na występujące bezpośrednio po zabiegu oraz te długoterminowe.
Powikłania wczesne: siniak na mosznie, obrzęk, obecność krwi w nasieniu lub stan zapalny miejsca podanego zabiegowi.
Powikłania późne: odtworzenie ciągłości nasieniowodu (przypadki, kiedy w spermie pacjenta po wazektomii pojawiają się plemniki) lub tzw. ziarniak spermy.
Najlepszymi kandydatami do wazektomii są:
Ile trwa rekonwalescencja po wazektomii?
Aby osiągnąć zamierzony efekt wazektomii, należy przestrzegać zaleceń lekarzy.
Najważniejszym z nich jest powstrzymywanie się od współżycia do całkowitego zagojenia rany po zabiegu. Może to trwać od 4 dni do dwóch tygodni (czas zależy od sugestii konkretnych lekarzy).
Przez 2 tygodnie po wazektomii nie zaleca się uprawiania żadnego sportu.
Możliwa, przejściowa obecność plemników w nasieniowodach po wazektomii powoduje, że aby uniknąć niechcianej ciąży, niezbędne będzie krótkotrwałe stosowanie dotychczasowej metody antykoncepcji, np. prezerwatywy.
Szacunkowy czas, jakiego nasieniowody potrzebują do całkowitego oczyszczenia się z plemników to około 3 miesięcy lub 20 ejakulacji.
W dniu zabiegu nie należy pić alkoholu i prowadzić samochodu.
Do pracy w biurze można wrócić już 4 dni po operacji, a do pracy fizycznej po tygodniu zwolnienia.
Jaka jest skuteczność wazektomii?
Przyczyną niepowodzenia zabiegu może być rekanalizacja nasieniowodów (ponowne połączenie rozłączonych kikutów nasieniowodów) i pojawienie się plemników w spermie, wynikające z nieprawidłowo przeprowadzonego zabiegu mikrochirurgicznego. Aby uzyskać pewność, że zabieg się powiódł, należy zrobić badanie morfologii nasienia (sprawdzić, czy jest ono wolne od jakichkolwiek ruchomych plemników). Badanie wykonuje się w laboratorium, ale nie wszystkie laboratoria przeprowadzają tego typu badania.
Badanie nasienia na obecność plemników dla pacjentów poniżej 34 lat wykonuje się w 12. i 14. tygodniu od zabiegu, a pacjenci powyżej 35. roku życia wykonują je w 16. i 18. tygodniu.
Aby potwierdzić skuteczność wazektomii analiza laboratoryjna powinna wykazać całkowity brak ruchomych plemników w badanym nasieniu.
Jakie skutki uboczne ma wazektomia?
Skuteczność zabiegu wazektomii jest pewna. Lekarze prowadzą natomiast badania potwierdzające, czy wazektomia jest zabiegiem w pełni bezpiecznym. Dotychczas nie stwierdzono poważnych problemów zdrowotnych, wywoływanych przez podwiązanie nasieniowodów, ponieważ ich jedyną funkcją jest transport plemników.
Lekarze zalecają stosowanie innych środków antykoncepcyjnych przez 2-3 miesiące po wazektomii, ponieważ w ejakulacie mogą się jeszcze znajdować plemniki.
Ostatecznie jednak jeszcze nie wiadomo, czy wazektomia może spowodować zmiany w jądrach. Aby się o tym przekonać, niezbędne jest wykonanie szeregu specjalistycznych badań. Prowadzi się je m. in. w kierunku zależności pomiędzy wazektomią a rakiem prostaty) oraz wieloletnia obserwacja jąder pacjentów. Potrzeba więc czasu, żeby przekonać się o pełnym bezpieczeństwie wazektomii.
Czy wazektomia wpływa na popęd seksualny?
Wazektomia nie zmniejsza popędu seksualnego i nie wpływa na jakość życia intymnego, nie powoduje też problemów z erekcją. Podczas zabiegu nie zostaje bowiem naruszony przebieg nerwów i naczyń. Jedyną różnicą jest fakt, że w nasieniu nie ma plemników - jądra nadal je produkują, ale nie wydostają się one na zewnątrz. Po wazektomii wygląd i zapach ejakulatu nie zmieniają się. Organizm mężczyzny po wazektomii nie przestaje produkować męskich hormonów, nie zmieniają się też jego cechy fizyczne, np. nie podnosi się mu głos, nie znika zarost.
Ile kosztuje wazektomia?
Biorąc pod uwagę fakt, że wazektomia jest wydatkiem jednorazowym, można uznać, że to także jedna z najtańszych metod antykoncepcyjnych i opłaca się bardziej niż regularne kupowanie tabletek antykoncepcyjnych czy prezerwatyw.
Czy wazektomia jest legalna w Polsce?
Wazektomia w Polsce jest legalna.
Czy wazektomia jest odwracalna?
Nawet wiele lat po wazektomii mikrochirurgiczne odtworzenie ciągłości nasieniowodów ma szanse powodzenia. Skuteczność wasowasostomii (tzw. rewazektomii) jest oceniana na podstawie odsetka drożności nasieniowodów (obecności plemników w nasieniu). Według badań przeprowadzonych w USA, 30-procentowa odwracalność zabiegu jest skuteczna w przypadkach, gdy wazektomii dokonano przed więcej niż 14-tu laty. Przy krótszym okresie proces odwracalny jest w 90 procentach. Ponowne udrożnienie nasieniowodu jest zabiegiem trudnym i skomplikowanym, dlatego trzeba bardzo dobrze przemyśleć decyzję o poddaniu się wazektomii.